McDonald’s, Albert Heijn, Subway en de Hema. Tot 1 januari 2021 waren franchiseovereenkomsten gesloten tussen deze ondernemingen en franchisenemers, slechts zogeheten ‘onbenoemde overeenkomsten’. Het wettelijk kader hiervoor ontbrak. Het is met de komst van de Franchisewet de bedoeling dat de franchisenemer, die in een volgens de wetgever ongelijkwaardige relatie staat met de franchisegever, meer bescherming krijgt.*

Goodwill

Een voorbeeld van zo’n ongelijkwaardige situatie is onder andere te zien bij goodwill. Goodwill, letterlijk vertaald: ‘welwillendheid’, kan worden gezien als de marktwaarde van een onderneming die niet direct toewijsbaar is aan de activa en de passiva. U kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan vormen van kennis, de bekendheid van het merk en kundig personeel. Ook kan de reputatie en het imago van de onderneming de goodwill flink doen verhogen.

Goodwill ziet eigenlijk op een toekomstige situatie. Immers, er zal pas aandacht aan worden besteed als de onderneming moet worden verkocht en de goodwill derhalve een prijskaartje krijgt. Ook wordt op dat moment vaak pas duidelijk of er überhaupt goodwill aanwezig is.  Het is dan ook niet vreemd dat er tijdens de oprichting van een nieuwe (franchise) onderneming weinig tot geen aandacht wordt besteed aan het opnemen van een regeling hieromtrent. Voordat de Franchisewet in werking trad, had de franchisenemer, indien er geen afspraken waren gemaakt over de goodwill, in geen geval recht op goodwill, hoe omvangrijk deze ook was. Nu het vaak de franchisegever is die de overeenkomst opstelt, kunt u zich voorstellen dat dit voor de franchisenemer nadelig was en tot ongelukkige situaties kon leiden.

Met de komst van de nieuwe Wet Franchise, opgenomen in Boek 7 van ons Burgerlijk Wetboek, is aan die situatie een einde gekomen. Het staat partijen nog steeds vrij om te bepalen óf er sprake is van goodwill of niet. Echter, in elke franchiseovereenkomst dient vanaf 1 januari 2021 te worden vermeld op welke wijze wordt vastgesteld óf er goodwill aanwezig is, en zo ja, welke omvang de goodwill heeft. Ook moet worden vermeld welk gedeelte van de goodwill toe te rekenen is aan franchisegever, en welk deel voor rekening van de franchisenemer komt.

Bijkomende veranderingen

Echter, er is meer veranderd met de komst van de nieuwe Franchisewet. Zo gelden er vanaf 1 januari 2021 een aantal precontractuele informatieverplichtingen voor de franchisegever. Zo moet het voor de franchisenemer duidelijk zijn welke investeringen zij zal moeten doen. Daar komt bij dat deze informatie de franchisenemer vier weken voor het sluiten van de overeenkomst moet hebben bereikt. Alleen zo kan de franchisenemer een weloverwogen keus maken. Eveneens nieuw is het instemmingsrecht.

Indien de franchisegever veranderingen wil doorvoeren in de franchiseformule en dit financiële gevolgen voor de franchisenemer heeft, dan zal de franchisenemer hier in beginsel mee in moeten stemmen. Als laatste moet onder de nieuwe Franchisewet een concurrentiebeding niet alleen schriftelijk zijn vastgesteld, ook geldt het beding alleen als de concurrentie ziet op dezelfde diensten of goederen en niet langer dan een jaar duurt.

Franchiseovereenkomsten van voor 1 januari 2021

Wat nu als u een franchiseovereenkomst bent aangegaan vóór 1 januari 2021? De wetgever heeft ook hier over nagedacht. In principe heeft de nieuwe Franchisewet directe werking. Elke overeenkomst moet dus vanaf het moment van inwerkingtreding aan de wet voldoen. Dat betekent dat u de overeenkomst mogelijkerwijs zal moeten wijzigen. Voor wat betreft het instemmingsrecht, het concurrentiebeding en de goodwill, wordt echter een overgangsperiode van twee jaar gehanteerd.

Het niet naleven van de wettelijke verplichten kan grote gevolgen hebben. De artikelen 7:920 BW en verder zijn van dwingend recht. Dat betekent wanneer ten nadele van de franchisenemer van de overeenkomst wordt afgeweken, deze vernietigbaar is, of sterker nog, nietig kan worden verklaard. De overeenkomst kan dan wellicht ontbonden worden of zelfs geacht zijn nooit te hebben bestaan!

Bent u een bestaande franchisenemer, franchisegever of staat u op het punt een franchiseonderneming te gaan drijven? Schroom dan vooral niet en laat uw overeenkomst door ons controleren. Neem contact op met Alexander Wiersma via 050-360 37 68 of via info@lw.nl

*Wet van 1 juli 2020 tot wijziging van Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek in verband met de invoering van regels omtrent de franchiseovereenkomst (Wet franchise),  Stb 2020,251.

 

Tekst: Lonne Heetkamp

Terug naar boven